Depressie op latere leeftijd; een uitdaging tot zorgverbetering
Het proefschrift bevat een verpleegkundig promotieonderzoek bestaande uit 2 fasen: In fase 1 werd onderzoek gedaan naar de zorgbehoefte van 99 ouderen met een depressieve stoornis. In fase 2 werd onderzocht hoe een depressie over langere tijd (13 jaren) het vermogen van ouderen om sociale netwerken in stand te houden en sociale steun uit te wisselen kan beïnvloeden. Ook werd in deze fase onderzocht of het beloop van een depressie samenhangt met het ontstaan van gevoelens van eenzaamheid. In fase 2 werd gebruik gemaakt van de gegevens van de langjarige verouderingsstudie LASA (longitudinal Aging Study Amsterdam). Data verzameling voor de verschillende deelstudies vond plaats met behulp van vragenlijsten.
Uit het onderzoek komt naar voeren dat er een verband is tussen de ernst van de depressie en de aard en mate van onvervulde zorgbehoeften. Met name behoeften aan psychologische en sociale steun zijn het meest onvervuld. Dit stemt overeen met de uitkomsten van fase 2 waarbij een ongunstig depressiebeloop verband lijkt te houden met verminderde uitwisseling van sociale steun en kleinere sociale netwerken, leidend tot grotere eenzaamheid. Hierbij valt op dat vooral mannen en ouderen zonder partner dit lot vaker lijkt te treffen.
De door het kabinet gewenste participatiesamenleving kan ongunstig uitpakken voor ouderen met een depressie. Systematisch zorgbehoeftenonderzoek is van belang om vroegtijdig op het spoor te komen van depressie onderhoudende factoren. Vooral oudere mannen en ouderen zonder partner lopen risico en hebben steun nodig bij het conserveren van sociale netwerken en het voorkomen van eenzaamheid.